ایران و افغانستان توافق کرده‌اند تا همکاری در بخش معادن را گسترش دهند و از معادن بکر افغانستان در قالب کنسرسیوم بین‌المللی با مشارکت این 2 کشور و یک کشور ثالث بهره‌برداری و آنرا به خارج از کشور صادر کنند.
سخنگوی وزارت معادن و نفت افغانستان گفت: این وزارتخانه قصد دارد با تشکیل کنسرسیوم بین‌المللی مشترک ایران و افغانستان و هر کشور ثالثی که مورد اعتماد هر 2 طرف باشد، سرمایه گذاری مشترک انجام دهند. وی افزود: اولویت این سرمایه‌گذاری در معادن کوچک و متوسط و معادنی است که در نقاط مرزی ایران و افغانستان واقع شده تا دسترسی آسان به خط آهن داشته باشد.
نوری افزود: معادن غرب افغانستان یکی از حوزه‌های مهمی است که کابل و تهران می‌توانند روی آن به صورت مشترک کار کنند، زیرا به سادگی می توان به خط آهن ایران وصل شد و دسترسی به انرژی نفت و گاز و برق در این منطقه آسان خواهد بود.
سخنگوی وزارت معدن و نفت افغانستان تصریح کرد که معادن سیمان، آهن، ذغال سنگ، سنگ مرمر، سنگ رخام و نمک در حوزه غرب افغانستان وجود دارد و جمهوری اسلامی ایران در بهره برداری از این معادن تجارب قابل توجهی دارد.
ایرنا نوشت: افغانستان دارای انواع معادن بکر در نقاط مختلف این کشور است و برخی از معادن این افغانستان را به ویژه معادن گران قیمت آن از قبیل طلا، زمرد و لاجورد را گروه‌های مسلح مخالف به کنترل خود درآورده‌اند و از آن به نفع خود بهره برداری می‌کنند.
نوری درباره همکاری‌های آموزشی دربخش معادن میان ایران وافغانستان گفت که وزارت معادن نیازبه ارتقای ظرفیت کاری دارد. عمر این وزارتخانه 13 سال است و درتلاش هستیم تا ظرفیت مهندسان خود رابرای فراهم کردن سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی بالا ببریم و ایران در تداوم همکاری گذشته با افغانستان، ابراز آمادگی کرد تا در راستای ارتقای دانش کارمندان این وزارتخانه و کارهای مشترک تحقیقی در حوزه معادن غرب با ما همکاری کند.
وی خاطرنشان کرد: این آموزش‌ها در بخش های فنی، استخراج عملی معادن مس، آهن، سیمان و زغال سنگ است و به تازگی نیز 15کارشناس این وزارتخانه به یک دوره آموزشی در شهر مشهد اعزام شدند که این کمک‌ها برای وزارت معادن و نفت بسیار مفید و موثر خواهد بود.
نوری افزود: در حال حاضر ظرفیت وزارت معادن و نفت افغانستان در حدی نیست که به توان زمینه سرمایه گذاری در بخش معادن بزرگ را فراهم ساخت؛ زیرا این وزارتخانه نمی‌خواهد تجربه تلخ قرارداد «مس عینک لوگر» را بار دیگر تجربه کند.
وی گفت: علت اصلی ناتمام ماندن بهره برداری از معدن مس عینک توسط چینی‌ها نبود ظرفیت در وزارت معادن بوده است.
قرارداد استخراج مس عینک بین افغانستان و چین به گونه‌ای منعقد شده است که دست چینی‌ها را برای پای بند نبودن به تعهدات خود باز گذاشته و قرارداد دارای اما و اگرهای متعددی است. در حالی که قرار باید طوری منعقد می‌شد تا استخراج آن به سرانجام می‌رسید.
نوری افزود: امسال بهره برداری از 70 معدن کوچک و متوسط به بخش خصوصی واگذار شده و استراتژی جدید وزارت معادن و نفت در دولت وحدت ملی با گذشته تفاوت اساسی کرده و این تفاوت‌ها شامل نحوه انعقاد قرار داد، شرایط آن و تفکیک انواع قراردادهای معدنی است.
وی گفت: راهبرد وزارت معادن و نفت بهره برداری از معادن کوچک و متوسط است که می تواند در کوتاه مدت برای دولت سودآور باشد، اشتغال‌زایی ایجاد کند و تجربه‌ای برای قراردادها و استخراج معادن بزرگ این کشور در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی باشد.
به گفته وی، این 70 قرار داد بیشتر تقویت کننده بخش‌های ساختمانی افغانستان است و امروز بازار دارد. مانند تولیدات گچ، آهک، سنگ، سیمان، زغال سنگ، سنگ مرمر، سنگ تزئینی، سنگ رخام از جمله این قراردادها هستند.
سخنگوی وزارت معادن و نفت افغانستان گفت که 3 اصل قابلیت اجرایی قراردادها، شفافیت و امنیت منطقه 3 ویژگی انعقاد قراردادهای امسال است. قراردادی که قابلیت اجرا نداشته و یا در منطقه‌ای ناامن واقع شده باشد، منعقد نخواهد شد و این ویژگی‌ها از موارد مهم تفاوت آن با گذشته است.
وی گفت که قرارداد باید برای 2 طرف یعنی دولت افغانستان و شرکت خصوصی سود آور باشد و بتواند برای مردم افغانستان نفع داشته باشد و در تمامی این 70 قرارداد و قراردادهای آینده، این شرایط در نظر گرفته خواهد شد.
افغانستان دارایی معادن مانند طلا، مس، آهن، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، مواد ساختمانی مثل سیمان، گچ، آهک، نفت، گاز، و انواع منابع زیرزمینی دیگر است، اما تاکنون اکتشاف و بهره برداری مناسب از آنها صورت نگرفته است.
سخنگوی وزارت معادن و نفت افغانستان در باره درآمد این کشور از معادن گفت که در سال 94 از معادن خود 30 میلیون دلار درآمد داشتیم و از ذغال سنگ 2 میلیارد افغانی درآمد داشتیم که در مقایسه با سال گذشته باوجود کاهش استخراج معادن، اما درآمد کشور از این بخش افزایش یافته است.
وی افزود: در سال 1393 خورشیدی 183 هزار تن زغال سنگ استخراج کرده بودیم و در آمد آن دو میلیارد افغانی بود، اما امسال استخراج را به 110 هزار تن کاهش دادیم، اما درآمد کسب شده به اندازه سال گذشته بود. علت این افزایش درآمد، جلوگیری از فرار درآمدهای کسب شده و شفافیت در کار بهره برداری از معادن است.
سخنگوی وزارت معادن ونفت افغانستان گفت که سنگ های تزئینی و گران قیمت افغانستان، بازار خارجی دارد و تا سال گذشته تمامی این سنگ ها بصورت خام به خارج از کشور صادر می شد.
اما از 4 ماه گذشته بهره برداران موظف شده‌اند که 50 درصد استخراج را در داخل به سنگ های نیمه آماده تبدیل کنند و آن گاه نسبت به صادرات آن اقدام کنند در غیر این صورت اجازه صادرات به آنان داده نخواهد شد و مطابق با برنامه‌ریزی‌های انجام شده تا 2 سال آینده باید از تمامی مراحل ساخت این سنگ‌ها در داخل صورت بگیرد.
افغانستان اکنون در تلاش برای استخراج معادن کوچک و نفت و گاز است و استخراج گاز در افغانستان از 350 هزار تن را به دو برابر یعنی 700 هزار تن افزایش دادیم و برای اولین بار کارخانه تصفیه گاز در «شبرغان» افغانستان توسط مهندسان افغان با سرمایه گذاری این کشور ساخته شد.
منبع: فارس