وب سایت طالبان کلیپی صوتی را منتشر کرده است که میگوید صدای سراجالدین حقانی است که در آن سراجالدین حقانی میگوید که آنها در پس حملات اخیر در کابل نبودهاند.
وی به طور مشخص به حمله شدید انتحاری اخیر در کابل (۱۰ خرداد) اشاره میکند و میگوید که در این حمله دست نداشته است. به گفته وی آنها در ۳ حمله انتحاری پس آن در زمان مراسم تدفین یکی از کشتهشدگان نیز دخیل نبودهاند.
سراجالدین حقانی فرزند مولوی جلاالدین حقانی (از رهبران جهادی سابق افغانستان) است. سراجالدین حقانی رهبر عملیاتی گروهی است که از آن به عنوان "شبکه حقانی" یاد میشود.
این گروه به زعم بسیاری از دستگاهای اطلاعاتی از جمله آمریکا و برخی دیگر از کشورهای غربی در پس حملات پیچیده در کابل بویژه حملات شدید با اهداف خارجی و یا سمبلیک بوده است.
مقامات افغان نیز در بسیاری از موارد این شبکه را مسئول حملاتی این چنینی میدانند.
شبکه حقانی اگرچه همواره خود را بخشی از طالبان یاد میکرد و در شورای طالبان نیز حضور داشت اما در عمل پس از به قدرت رسیدن ملا هبتالله به رهبری طالبان بود که از سراجالدین به طور رسمی به عنوان معاون ارشد این گروه نام برده شد. شبکه حقانی درعین حال گفته میشود که در عمل به طور مستقل فعالیت دارد و همچنین گفته میشود که در مناطق قبیلهای پاکستان حضور دارد جاییکه به گفته برخی از منابع اطلاعاتی به راحتی به کابل دسترسی دارد. برخی از اعضای خانواده حقانی از جمله چند برادر وی کشته شدهاند. یکی از برادران وی نیز در زندان است.
پاکستان حضور حقانی و یا رهبران طالبان در خاک خود را همواره رد میکند.
اما آنچه که در این نوار صوتی منتشر شده مهم است این است که معمولا بسیار نادر بوده است که شبکه حقانی خود به طور مستقیم دخالت در حملهای را تایید و نادرتر از آن حتی آن را رد کند. معمولا این دستگاههای اطلاعاتی غربی و بویژه مقامات افغانستان بودهاند که شبکه حقانی را متهم به دست داشتن شبکه حقانی در عملیاتهای پیچیده میکنند.
از سوی دیگر انتشار فایل صوتی از موارد بسیار نادر است که خود سراجالدین حقانی با انتشار کلیپی صوتی دست داشتن در حملهای را رد میکند. اطلاعات بسیار کمی از سراجالدین حقانی که در اواخر دهه ۳۰ و یا اوایل دهه ۴۰ زندگیش است، در دسترس هست. همچنین تصاویر بسیار کمی از وی در دسترس است؛ یکی از آنها تصویری از سراجالدین حقانی است که در وب سایت اف بی آی منتشر شده و درخواست دادن اطلاعات درباره اوست.
اما اگر این کلیپ صوتی منتشر شده در وب سایت طالبان درواقع متعلق به سراجالدین حقانی باشد، ابعاد تازه ای را بویژه در رابطه با انفجار ۱۰ خرداد در کابل که منجر به کشته دستکم ۱۵۰ نفر شد و سه حمله انتحاری پس از آن را ایجاد میکند. خود طالبان پیشتر گفته بود که در این عملیات دست نداشته است؛ اما مقامات افغانستان انگشت اتهام را به مانند بسیاری از موارد گذشته بسوی شبکه حقانی و پاکستان نشانه رفته بودند. ادعایی که با انتقاد پاکستان و برخی دیگر از تحلیلگران مواجه شد.
در این خصوص این حمله و حاشیه های آن بویژه کلیپ منتشر شده صوتی رهبر شبکه حقانی دستکم میتوان به چند موضوع اشاره کرد:
ابعاد روانی این انفجارها بحدی شدید بوده است که پذیرفتن مسئولیت آن برای طالبان و در این مورد نادر شبکه حقانی بسیار زیاد بوده است. واکنش شدید عمومی به این حمله که تعداد زیادی غیرنظامی در آن کشته شدهاند بسیار عمیق بوده است و پذیرفتن مسئولیت آنها هزینه بسیار بالایی را برای عاملان آن ایجاد میکرده است.
اگر این حمله پیچیده که با وارد شدن یک کامیون به مرکز مووسم به "سبز" و محافظت شده کابل صورت گرفت کار گروهی مانند شبکه حقانی نباشد پس کار چه تشکیلاتی است که قادر است چنین حملهای را برنامهریزی و اجرا کند؟
در همین رابطه ممکن است برخی به نیروهای موسوم به دولت اسلامی (داعش) در افغانستان اشاره کنند. اما براساس اطلاعات موجود اطلاعاتی، نیروهای داعش در منطقه بسیار محدود بوده و آنها به تنهایی توان مالی، استخباراتی و لجستکی کافی برای انجام عملیاتی پیچیده که منجر به برنامهریزی و اجرای عملیاتی این گونه بشود را ندارند.
اما نظریه دیگری که میتواند مطرح شود این است که یا درواقع همانگونه که ذکر شد گروه حقانی و طالبان در این حمله دخالت نداشتهاند و یا درصورت پذیرش این فرضیه که برخی از حلقات در پاکستان گفته میشود که در تماس عملیاتی با طالبان است ممکن است با فشار بر طالبان و بویژه در این مورد نادر شبکه حقانی آنها را به اعلام رسمی عدم پذیرش مسئولیت این حملات قانع کرده باشد.
در صورت درست بودن این فرضیه بالا، توپ بازی اکنون به روشنی در زمین افغانستان است که گروه حقانی را مسئول این حملات میداند. که این خود از سویی تنش بین افغانستان و پاکستان را افزایش می دهد و از سوی دیگر به فرضیات دیگری در داخل افغانسنتان دامن میزند که می تواند تنشها در کشور را افزایش دهد.
این افزایش تنشهای داخلی بدین مفهوم خواهد بود که اگر واقعا طالبان و شبکه حقانی در حمله اخیر کابل دست نداشتهاند تاحدی که خود آنها به طور رسمی و در اقدامی نادر آنها را رد میکنند و گروه دیگری هم نمیتوان سراغ داشت که بتواند این اقدام را انجام دهد، آنگاه دست داشتن عواملی در داخل افغانستان میتواند نتیجه این فرضیات باشد. اما چه دستگاهی در داخل افغانستان میتواند و یا میخواهد چنین اقدامی را بکند و با چه انگیزهای؟
بی بی سی