در کابل پایتخت افغانستان این هفته خانه مد و فشنی باز شد که در آن مدل‌های تازه کار و حرفه‌ای لباس هایی با مارک تولیدی "لمن" (در فارسی به معنی دامن) را روی گلیم سرخی به نمایش گذاشتند.
لمن نام خانه مدی در کابل است که به ابتکار سه جوان افغان که در خارج طراحی لباس و تجارت خوانده اند، شروع به کار کرده است. این خانه مد کارگاه خیاطی، نمایشگاه و فروشگاه لباس های زنانه و مردانه را در خود دارد و در قلب کابل است. کاری که طراحان این خانه مد می‌کنند، طراحی لباس های محلی به شکل و مد خارجی و غربی است. یعنی با ترکیبی از زیورات افغانستان و صنایع دستی، لباس می‌سازند؛ جنس و پوشش شرقی، دیزاین و مد غربی.
آلبوم عکس: کت‌واک روی گلیم سرخ کابل
این خانه مد حدود چهل کارمند دارد، خیاط های زن و مرد در کارگاه خیاطی کار می‌کنند و ده مدل جوان هم مشغول کار در این نمایشگاه هستند.
'برای مهندسی رفتم، فیشن آوردم'
خالد وردک و راهبه حیدری بنیانگذاران این خانه مد
خالد وردک ۳۰ ساله و از بنیانگذاران این خانه مد است که حدود یک سال برای ایجاد آن کار کرد اما همین هفت سال پیش، او حتی فکر هم نمی کرد که روزی در جایی مثل کابل خانه مد بزند و نمایش فیشن و لباس برگزار کند.
خالد در سال ۲۰۰۷، از مدرسه آمریکایی در کابل فارغ شد و دنبال بورسیه‌های تحصیلی بود، بورسیه تحصیلی آمریکا را از دست داد و بورسیه هند را نرفت. دنبال فرهنگ و تمدن بود و زندگی در اروپا. سرانجام موفق شد از یکی از دانشگاه‌های بریتانیا قبولی بگیرد.
پدر خالد در ولایت ناآرام میدان وردک افغانستان مشغول شغل دهقانی است، او وقتی خالد برای تحصیلات عالی به بریتانیا رفت، در پوست خود نمی‌گنجید اما این خوشحالی فقط برای رشته‌ای بود که خالد انتخاب کرده بود، مهندسی.
خالد یک سال در دانشگاه متروپولیتن پیش دانشگاهی خواند اما پیش از این که وارد کلاس های مهندسی شود، رفت به کالج فیشن لندن و این موضوع را تا مدتی بین خودش و آرزوهایش مخفی کرد.
در سال های آخر تحصیلات قبل از فراغت به پدر زنگ زد و گفت که تحصیلاتش تمام شده و می آید افغانستان، اما نه با مدرک مهندسی بلکه با مدرک فیشن و طراحی لباس. پدرش خوشحال نشد، هیچ که فکر کرد تمام آرزوهایش به خاک یکسان شده است.
مد کابل
وقتی به کابل بازگشت با دو دوستش از جمله راهبه رحیمی که در آمریکا تجارت خوانده، تصمیم گرفتند که این خانه مد را راه اندازی کنند. هشتاد هزار دلار آمریکایی (بیش از ۵.۳ میلیون افغانی) سرمایه هزینه کردند با این هدف که افغان ها شیک پوش شوند و لباسی با نشان افغانی وارد بازارهای مد و فیشن دنیا شود.
خالد وردک می‌گوید که کارهایشان حالا محدود است، قبل از این که این کار را شروع کنند، از این و آن شنیدند که در این سرمایه گذاری ضرر خواهند کرد و کارشان ادامه نخواهد یافت. شرایط سیاسی و اقتصادی در افغانستان در روزهای اخیر بدجور روی همه عرصه‌های زندگی تاثیر گذاشته و خیلی از سرمایه‌گذاری ها معلق یا سقوط کرده است.
مشتریان این خانه مد هم عمدتا طبقه متوسط و پولدار کابل است، خارجی‌ها هم سفارش هایی داده اند که محدود بوده. اما خالد می‌گوید: "انسان ها در نگاه اول از شیوه لباس پوشیدن مورد قضاوت قرار می‌گیرند، هدف ما این است به افغان‌ها بگوییم که چیز خوب بپوشند."
حالا که خانه مد شروع به کار کرده، خانواده خالد د
ر ولایت میدان وردک با وجودی که هنوز به شغل فیشن و طراحی "احترام قایل نیستند" اما پسرشان را تشویق می کنند. خالد هم برای پدرش جلیقه سنتی افغانستان و پتو طراحی می‌کند.
راهبه رحیمی رئیس این خانه مد می‌گوید در کنار مشکلات سیاسی و اقتصادی، از چالش های دیگر در این جامعه سنتی باخبرند اما "حالا وقتش رسیده که افغانستان با سایر کشورهای دنیا یکجا گام بردارد."
از او پرسیدم که شاید نمایش لباس و فیشن خوش ملاهای افراطی نیاید، گفت: "ما باید افغانستان را با چیزهای نو معرفی کنیم و چیزهای نو را به افغانستان بیاوریم."
در افغانستان حدود پانزده سال پیش گروه طالبان حاکم بود، دورانی که مردان و زنان اکثرا برای پوشش فقط یک گزینه داشتند. لباس سنتی پیراهن و تنبان برای مردان و چادری (برقع آبی) برای زنان.
مدل‌های افغان
آقای زازی در چهارده سال گذشته مشغول طراحی لباس و مد در کابل بوده، لباسی که در تن اوست هزار دلار قیمت دارد
نمایش مد دختران و پسران در این کشور جنگ زده و سنتی، توجه‌ها را به خود جلب کرده و همین است که اشتیاق به مد و لباس های پر زرق و برق و شیک کابلی ها را به این خانه مد کشاند.
برای خیلی از بازدیدکنندگان این خانه مد، دغدغه، پوشیدن لباس نیست بلکه شیک‌پوشی و همسویی با مد روز است. هرچند این لباس‌ها خیلی گران فروخته می‌شود و حتی برای همین طبقه متوسط با درآمد نسبتا بالا هم دشوار است که همیشه از چنین مراکز خریداری کنند.
خیلی از بازدیدکنندگانی که به این خانه مد آمده بودند، با حیرت به لباس ها و طراحی‌ها نگاه می‌کردند. این نمایشگاه فرصتی شده برای مدل‌های تازه کار و آماتور که هم هنر خود و هم تولیدات داخلی را روی فرش سرخ ببرند.
در کابل کمتر اتفاق می‌افتد که دختران و پسران جوان نمایش مد و لباس برگزار کنند. در سال ۲۰۱۳، نمایش مد و لباس در کافه ای در کابل برای برگزارکنندگان جنجال برانگیز شد و برخی دیگر روی صحنه نرفتند و برخی از مدل‌ها هم با استفاده از این فرصت به کشورهای اروپایی پناهنده شدند.
زینب شهیدی دانشجوی ۱۹ ساله کابل که مشغول تحصیل در رشته حقوق است، تازه وارد دنیای مدلینگ شده. می‌گوید هدفش این است که الگویی شود برای دختران افغان و این لباس ها را بین سایر دختران رایج کند.
زینب شهیدی
این می‌رساند که زیر پوست شهر جوانانی مثل زینب و همکارانش فارغ از دنیای جنگ و خشونت پا به دنیایی دیگر گذاشته اند؛ هرچند خیلی ها فکر می‌کنند که ظهور این مدل‌ها به نحوی رویارویی با گروه های محافظه کار تندرو است.
ویس زازی از بناینگذاران مرکز "افغان-مدل" که در ۱۴ سال گذشته مشغول کار نمایش مد و فیشن برای جوانان بوده می‌گوید که در سال‌های اول مشکلات و موانع زیاد بود. او در این سال ها ۸۰ مدل را آموزش داده و حالا هم با بیست مدل یک مرکز فیشن را در کابل می‌چرخاند.
کابل از کل افغانستان نمایندگی نمی‌کند ولی با این وجود حتی در خود کابل پایتخت هم هنوز بسیاری از خانواده‌های سنتی و گروه‌های محافظه کار با آزادی های زنان مخالف اند.