«سیدمحمد حسن» مشهور به «سید جگرن» در سال 1303 هجری در روستای «گاومرده» فرمانداری «ناور» ولایت غزنی چشم به جهان گشود.وی که صبح امروز (سهشنبه 7 ثور) دار فانی را وداع گفت پسر «سید مومن» یکی از بزرگان قومی فرمانداری ناور بود که در زمان کودکی پدرش به دلیل نامعلوم به شهادت رسید، اما وی از آموزش باز نماند و آموزشهای ابتدایی را در فرمانداری ناور به پایان رساند. وی که در زمان زمامداری «نادرخان» به تازگی آموزشهای ابتدایی را به پایان رسانیده بود، به فرمان پادشاه مبنی بر آموزشدهی نظامی تمام فرزندان بزرگان قومی، به آموزشهای نظامی پرداخت.
وی پس از پایان مدرسه نظامی شامل دانشگاه نظامی کابل شد و با اخذ دیپلم از این دانشگاه به عنوان «افسر پیاده» در منطقه «قرغه» کابل مشغول خدمت به کشور شد.
سید جگرن دستکم 17 سال را با رتبههای مختلف نظامی در فرمانداری «قلات» و شهر «قندهار» کنونی انجام وظیفه کرد، اما پس از آن وارد بخش ارتش سلطنتی کابل شد، تا اینکه در 1350 بازنشسته شد.
پس از اخذ بازنشستگی، سید جگرن به فرمانداری ناور رفت و کوشید تا در انتخابات پارلمانی سال 1352 شرکت کند، اما با کودتای «محمد داوودخان» این انتخابات هرگز برگزار نشد.
این فرمانده جهادی مشغول انجام امورات اجتماعی همراه با «سید مبین» که عمویش میشد بود که کودتای کمونیستی 7 ثور 1357 رخ داد.
با پیروزی این کودتا و مخالفت اکثر افغانستانیها با دولت کمونیستی سید جگرن به دنبال تشکیل هستهای از مجاهدین شد تا اینکه به زودی با همکاری علمای دینی و بزرگان قومی فرمانداریهای «ناور» و «چغتو» غزنی را آزاد کرد.
وی از وجود جبهههای پراکنده مجاهدین سخت رنج میبرد، به همین دلیل اقدام به تأسیس شورای «اتفاق اسلامی» در ماه سنبله 1358 کرد که در رأس آن «آیتالله بهشتی» بود.
این فرمانده جهادی در نخستین نشست این شورا به عنوان، فرمانده عمومی نظامی آن با اکثریت آرا انتخاب شد و پس از آن با قدرت مردمی بیشتر به جهاد علیه نظامیان شوروی و دولت دستنشانده کرملین مبارزه کرد.
آزادسازی «بهسود» و «جاغوری» از زیر سلطه نظامیان شوروی و دولت دستنشانده کرملین بخشی از مدیریتهای انجام شده سید جگرن بود.
سید جگرن تا زمان سقوط کامل نظام کمونیستی افغانستان در برابر این نظام جنگید و چنان شهرت ملی و بینالمللی پیدا کرد که اکثر رهبران بزرگ جهادی به وی رتبه ژنرالی اعطا کردند.
وی که پس از شکست نظام کمونیستی افغانستان به «ژنرال آقا» مشهور شده بود، در درگیریهای داخلی سهمی نگرفت، ضمن اینکه به مدت چند ماه اندک به عنوان معاون وزیر دفاع مجاهدین انجام وظیفه کرد.
این فرمانده جهادی پس از برگزاری نشست «بُن» در آلمان، از سوی «حامد کرزی» رئیس جمهور پیشین افغانستان به عنوان مشاور نظامیاش آغاز به فعالیت کرد و تا پایان زمامداری رئیس جمهور پیشین سید جگرن به همین سمت باقی ماند.
وی با آغاز زمامداری دولت «وحدت ملی» یکبار دیگر در فرمانداری ناور ساکن شد اما چندی پیش برای درمان بیماری خود مجددا به کابل بازگشت و صبح سه شنبه (۷ ثور) در کابل دار فانی را وداع گفت.
منبع:خبرگزاری فارس