دو هفته ی پیش، سه مرد مسلمان بریتانیایی به مردمی که برای گشتوگذار آخر هفته به مرکز لندن رفته بودند، حمله کردند. آنها ابتدا عدهای از عابران را با خودرو زیر گرفتند و پس از آن عده دیگری را با چاقو زدند.
در این حمله که پلیس آن را "تروریستی" خوانده و داعش هم مسئولیت آن را گرفته، ۸ نفر کشته و نزدیک به ۵۰ نفر زخمی شدند.
فردای آن شب، محمد اشرف غنی، رئیسجمهوری افغانستان در پیامی توییتری به دولت و مردم بریتانیا تسلیت گفت. او که پایتخت کشورش در روزهای منتهی به حمله لندن، شاهد حملههای به مراتب مرگبارتری بود، در این پیام گفته بود که کابل در کنار مردم بریتانیا میایستد.
از میان دهها کاربری که به این توییت واکنش نشان دادند، پاسخ کاربری به نام توماس لی (Tomas Lee)، توجه بسیاری را جلب کرد. او خطاب به رئیسجمهوری افغانستان نوشته بود: "لندن به شما نیازی ندارد. شما گندی را که در کشور خودتان است پاک کنید. برادر گفتن به تروریستان را بس کنید."
اشاره توماس لی به اصراری بود که حامد کرزی، رئیسجمهوری پیشین افغانستان به "برادر" خطاب کردن به طالبان داشت. آقای کرزی با وجود اعتراضهای بسیار از سوی چهرههای سیاسی و فعالان حقوق بشر، تا همین یک ماه پیش هم طالبان را "برادر" میخواند. تا اینکه بعد از حمله مرگبار گروه طالبان به قول اردوی/سپاه ۲۰۹ شاهین در شهر مزار و کشته شدن ۱۳۵سرباز افغان، گفت طالبان دیگر برادر او نیستند. حالا گلبدین حکمتیار که به تازگی سلاح را کنار گذاشته و به کابل رفته، میگوید که طالبان را برادران خود میداند.
بسیاری از کاربران افغان شبکههای اجتماعی به سرعت از توییت ریاستجمهوری افغانستان و پاسخ توماس لی به آن عکس گرفتند و آن را در حسابهایشان منتشر کردند.
در ابتدا چون پاسخ توماس لی به رئیسجمهوری افغانستان به زبان انگلیسی نوشته شده بود، بعضی از کاربران افغان گمان کرده بودند که او شاید از مقامهای بریتانیایی است. به همین دلیل این تصویر را با توضیح "پاسخ مقام بریتانیایی به اشرف غنی" منتشر کرده بودند و از آن به عنوان "رسوایی" برای حکومت افغانستان یاد کرده بودند.
اما بعضی از کاربران هم به خود زحمت داده و مشخصات توماس لی را در پروفایل توییترش چک کرده بودند. او خود را "مشاور امنیتی و کارشناس مسائل امنیتی افغانستان و خاورمیانه" معرفی کرده است که در بریتانیا زندگی میکند.
برای بسیاری از کابران افغان همین کارشناس امنیتی بودن توماس لی هم کافی بود تا پاسخش به ارگ را شهادتی محکم بر ناتوانی حکومت افغانستان در تأمین امنیت بدانند. آن هم در روزهایی که شاید سختترین روزهای حکومت وحدت ملی افغانستان در عمر دوسالونیمهاش باشد. در این روزها حلقات و گروههای مختلفی با تظاهرات و تحصن خواستار کنارهگیری رئیسجمهوری افغانستان و یا دستکم برکناری سران نهادهای امنیتی کشور شدهاند.
شمار کاربران افغان توییتر که به پاسخ توماس لی دوباره پاسخ دادهاند به دهها میرسد و شمار پاسخ هایشان شاید به صدها.
کافی است نگاهی گذرا به این صدها پاسخ بیندازیم تا ببینیم که بجز تعدادی انگشتشمار، بقیه این کاربران با توماس لی همنوا شدهاند. عدهای از پاسخ او به رئیسجمهوری افغانستان تشکر کردهاند که او در پاسخ به یکی از آنها گفته: "بالاخره یک نفر باید این را به اشرف غنی می گفت." و عدهای دیگر با تأیید حرف او، از فساد و ناامنی در افغانستان نوشتهاند و تعداد دیگری هم فرصت را غنیمت دانسته و بحث استعفا و برکناری را دوباره پیش کشیدهاند.
اطلاعات اندکی که از حساب توییتری توماس لی به دست میآید، نشان میدهد که او از حدود یک سال پیش در این حساب را فعال بوده است.
به نظر میرسد علاقمند فوتبال است، چون اولین توییتهایش فوتبالی بوده، اما از اینکه بگذریم، توییت و بازتوییتهای زیادی در مورد مسائل امنیتی افغانستان دارد و تعدادی هم توییت در مورد خاورمیانه که اگر فرض کارشناس مسائل امنیتی افغانستان و خاورمیانه بودنش را بپذیریم، چندان عجیب نیست.
علاوه بر آن، حسابهای چند رسانه و تعدادی از خبرنگاران، فعالان عرصه سیاست و فعالان مدنی در افغانستان را دنبال میکند. در بعضی از توییتهایش هم انتقادها و اتهامهایی را علیه پاکستان مطرح کرده است.
با همه اینها، توماس لی به نظر چند نفر از کاربران افغان توییتر، شخصیتی واقعی نیست و این یک حساب جعلی است که احتمالا هدایت آن هم به دست یک افغان است.
مهمترین دلیلی که این عده مطرح کردهاند، این است که توماس لی زمانی که به توییت ریاست جمهوری افغانستان پاسخ داد، از عکس استیو مک مانوس، مدیر خدمات درمانی دولت بریتانیا در برکشایر، در پروفایل حسابش استفاده کرده بود. حتی یکی از کاربران در توییتی از آقای مک مانوس خواسته بود که این ماجرا را پیگیری کند.
توماس لی در حال حاضر نمایه توییترش را تغییر داده، اما به نظر نمیرسد که در یک سال فعالیت در توییتر، عکسی از خودش در این حساب گذاشته باشد.
چند نفر دیگر از کاربران افغان هم گمانشان این بوده که تسلط توماس لی بر زبان انگلیسی با ادعای انگلیسیزبان بودنش نمیخواند.
یک نفر خطاب به او گفته تو که انگلیسیزبان هستی باید بدانی که توماس را Thomas مینویسند، نه Tomas. یکی دو نفر هم به املای کلمات و جملهبندیها در بعضی از توییتهایش اشاره کردهاند.
طبیعی است که هیچ کدام از این ایرادها نمیتواند دلیلی بر انگلیسیزبان نبودن صاحب این حساب توییتری باشد. گاهی شیوه نوشتاری در شبکههای اجتماعی از قاعدههای پذیرفته شده املاء و انشاء پیروی نمیکند.
حالا چند روزی است که توماس لی توییت جدیدی نکرده، اما بحثی که در میان افغانها در مورد او و پاسخش به رئیسجمهوری افغانستان به راه افتاده، کماکان ادامه دارد.
بی بی سی