بازداشت شدن محمد آصف مهمند، یک عضو شورای ولایتی بلخ در فرودگاه مزارشریف بعد از ماهها تنش لفظی و سیاسی میان او و عطا محمد نور، والی بلخ خبرساز شد. دادستانی کل افغانستان اعلام کرد که دستور بازداشت آقای مهمند را صادر نکرده است.
وزارت داخله افغانستان اعلام کرده که هیاتی را برای تحقیق در مورد چگونگی بازداشت آصف مهمند، عضو پیشین شورای ولایتی بلخ در فرودگاه مزار شریف به این ولایت فرستاده است.
آقای مهمند پس از آن که از کابل به فرودگاه مزار رسید، از سوی پلیس سرحدی فرودگاه توقف داده شد و آنها تلاش کردند او را بازداشت کنند اما او مقاومت کرد.
به گفته فرمانده پلیس بلخ، آقای مهمند پس از چند ساعت مقاومت "از سوی افرادی به امر والی بلخ" بازداشت شد که در جریان درگیری دو پلیس نیز زخمی شدند.
سخنگوی والی بلخ میگوید که آقای مهمند براساس "مکتوب رسمی" دادستانی از سوی نیروهای امنیتی بلخ بازداشت شدند.
دفتر والی بلخ با ارائه اسنادی مربوط به دادستانی اختصاصی مبارزه علیه جرایم سنگین، اعلام کرده که آقای مهمند متهم به جعل و تزویر در اسناد تجاری است.
اما آصف مهمند کیست، چرا با عطا محمد نور، والی بلخ و رئیس اجرایی حزب جمعیت اسلامی اختلاف دارد و عوامل و پیامدهای سیاسی این حادثه چیست؟
به نظر میرسد که اختلافات سیاسی میان عطا محمد نور و آصف مهمند سابقه دیرینه دارد و آنها یکدیگر را بارها به فساد و اقدامات غیرقانونی متهم کردهاند.
در دو سال گذشته چند بار آقای مهمند در کنار انتقادها از والی بلخ، ادعا کرد "نگران است که افراد والی بلخ به او آسیب برسانند."
در آن زمان والی بلخ این ادعاها را رد کرده بود و در مکتوب رسمی از نهادهای امنیتی خواسته بود تا "محافظت از آقای مهمند را تشدید کنند؛ زیرا ممکن است کس دیگری به او آسیب برساند ولی او متهم شود."
آقای مهمند که پیشینه تجارت دارد، به عنوان یک چهره سیاسی زیاد سرشناس مطرح نیست اما به نظر میرسد که انتقادهای فزاینده او از والی بلخ در یکی دو سال اخیر، حمایتهایی را برای او از جانب حلقاتی که با آقای نور مخالف هستند، جلب کرده است.
یک هفته پیش آقای مهمند در نشست خبری در کابل مدعی شد که برای ارائه مدارکی به دادستانی در کابل علیه عطامحمد نور به کابل سفر کرده است. او والی بلخ را به فساد اداری و امتیازدهی به خویشاوندانش متهم کرد.
او مدعی شد که آقای نور "هیچ نوع مخالفت سیاسی" را در مزار شریف تحمل نمیکند و هرکسی که "قدرت بلامنازع" او را به چالش بکشد، تحت پیگیرد او قرار میگیرد.
باور بر این است که آصف مهمند از افراد نزدیک به جمعه خان همدرد، از فرماندهان حزب اسلامی در بلخ است که از رقبای دیرینه عطا محمد نور در این ولایت به شمار میرود.
آقای نور بدین باور است که فعالیتها و اظهارات آصف مهمند علیه او "توطئهای" است که از جانب حلقاتی در دولت مرکزی طرحریزی شده است.
او مشخصا حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری و معصوم استانکزی، رئیس امنیت ملی افغانستان را به تلاش برای بدنام ساختن و منزوی ساختن خود متهم میکند.
ادعای که از سوی دفتر مشاور امنیت ملی افغانستان "بیاساس" خوانده شده است.
روابط عطا محمد نور با اشرف غنی از آغاز حکومت وحدت ملی خالی از فراز و نشیب نبوده است و گاه موضعگیریهای مشترک و گاه هم مواضع مخالف داشتهاند.
این رابطه در چند ماه اخیر به سردی گرایید و عطا محمد نور را به ایجاد ائتلافی با ژنرال دوستم، معاون اول رئیس جمهوری و محمد محقق، معاون دوم رئیس اجرایی افغانستان وا داشت.
ائتلافی که به عنوان مهمترین ساختار سیاسی مخالف دولت به رهبری اشرف غنی مطرح است و قدرت زیادی در شمال افغانستان دارد.
نهادهای دولت مرکزی در کابل تا اکنون با اکتفا به اینکه "هیات حقیقتیاب" در این مورد تعیین شده، دیگر هیچ واکنشی نشان ندادهاند و در مورد اسناد و اتهامات ارائه شده علیه آقای مهمند نیز ابراز نظر نمیکنند.
شکی نیست که این حادثه ابعاد گسترده سیاسی دارد و بیاعتمادی را میان اعضای ارشد دولت وحدت ملی افغانستان بیش از پیش افزایش خواهد داد.
این حادثه همچنین میتواند والی بلخ را بیشتر از گذشته در برابر دولت مرکزی قرار دهد و در نهایت به افزایش تنشها در این ولایت کلیدی و به صورت عموم در شمال افغانستان منجر شود.
بی بی سی نوشت: دولت اشرف غنی نیز زیر فشار قرار دارد تا در کنار برخورد با شورش خونین طالبان، با آنچه که از نظر شماری از تحلیلگران سرپیچی در حال گسترش قدرتهای محلی در افغانستان خوانده میشود، برخورد کند.