کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید برای بررسی وضعیت قربانیان جنگ و دسترسی آنها به حقوق‌شان تحقیق ملی را انجام می‌دهند. این کمیسیون همچنین خواهان مداخله دیوان بین‌المللی کیفری در افغانستان شده است.
سیما سمر، رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان روز چهارشنبه ۲۵ اسد در یک نشست خبری گفت افغانستان عضویت تمام کنوانسیون‌هایی را دارد که قوانین جنگ را مشخص می‌سازند و مسئول مراعات این قوانین است.
او تاکید می‌کند که به اساس این قوانین غیرنظامیان باید در جنگ محافظت شوند و هیچ یک از طرفین حق ندارند گروگان‌ها را توهین، تحقیر، لت و کوب و یا به قتل برسانند و یا برخورد تبعیض آمیزی با آنها به دلیل مذهب و قومیت داشته باشند.
آغاز تحقیق کمیسیون مستقل حقوق بشر پس از آن صورت می‌گیرد که رویداد خونین در میرزا اولنگ سرپل، واکنش‌ها و انتقادات شدیدی را به دنبال داشت. گزارش‌های حاکی از این است که طالبان پس از سقوط منطقه میرزا اولنگ، دست‌کم ۴۸ نفر را مشمول کودکان و زنان در این منطقه کشته‌اند. تمام باشندگان این منطقه آواره شده و از محل زندگی‌شان فرار کردند. گرچند روز گذشته گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش نیز مسئولیت این رویداد را به عهده گرفت و اعلام کرد ۵۲ شیعه را در سرپل کشته است.
خانم سمر می‌گوید نباید اجازه داده شود که این جرایم ادامه پیدا کند زیرا این‌ها جرایمی نیستند که قابل بخشش از سوی حکومت و افراد با نفوذ باشد.
او تاکید دارد که برای پایان دادن به فرهنگ معافیت، تامین عدالت برای قربانیان و پاسخگویی مرتکبین این جرایم، باید دادگاه بین‌المللی جزایی در افغانستان مداخله کند.
به گفته وی، افغانستان در سال ۲۰۰۳ عضویت این دادگاه را به دست آورده و از آنجا که نهادهای عدلی و قضایی افغانستان در تامین عدالت در جرایم جنگی و ضدبشری ناتوان هستند، آنها خواهان مداخله دیوان بین‌المللی کیفری در افغانستان هستند.
رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید آنها می‌کوشند با انجام تحقیق ملی قربانیان جنگ و تروریسم در افغانستان، از میزان "دوباره قربانی شدن" قربانیان بکاهند و زمینه کمک‌رسانی و جبران خسارت به آنها را فراهم سازند.
قرار معلومات وی، اکنون خانواده کشته شدگان در افغانستان صدهزار افغانی و خانواده زخمیان پنجاه هزار افغانی از دولت به دست می‌آورند که برای گرفتن آن نیز با مشکلات زیادی رو به رو اند و سرگردان می‌شوند.
بخش حقوق بشر دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان، یوناما نیز در نشست خبری امروز از انجام تحقیق ملی کمیسیون مستقل حقوق بشر حمایت کرد و آن را مهم و به موقع خواند.
خانم دانیل بیل، مسئول حقوق بشر دفتر یوناما در افغانستان به تغییر شیوه‌های جنگی در افغانستان اشاره کرده و گفت: "ما نگرانی عمیق خود را نسبت به حملاتی که افراد گروه داعش یا کسانی که خود را داعش می‌خوانند و گروه‌های خاص مذهبی و قومی را هدف قرار می‌دهند، مانند حوادث اخیر در سرپل، هرات و کابل ابراز می‌کنیم."
به گفته وی، آمار سازمان ملل نشان می‌دهد که در ۹ سال گذشته ۷۷ هزار غیرنظامی در افغانستان کشته و زخمی شدند و شمار این قربانیان تنها در شش ماه نخست سال جاری میلادی ۵۲۴۳ نفر کشته و زخمی شدند.
خانم بیل می‌گوید که آمار قربانیان در این کشور بالا است اما میزان پاسخگویی عاملین جنایات جنگی در افغانستان و میزان جبران خسارت به قربانیان جنگ در این کشور بسیار ناچیز است.
قرار معلومات مقامات کمیسیون مستقل حقوق بشر، تحقیق ملی قربانیان جنگ چهارمین تحقیق ملی این نهاد پس از تحقیق در مورد قتل‌های ناموسی، تحقیق ملی در مورد بچه بازی در افغانستان و تحقیق ملی در مورد دسترسی به خدمات بهداشتی است.