35 سال جنگ فرسایشی ستون اقتصاد و پایه‌های شرکت‌های تجاری افغانستان را نابود کرده و اینک با گسترش همکاری‌های اقتصادی با ایران به نظر می‌رسد افغانستان شاهد رُشد سریع اقتصاد و توسعه تجارت خود خواهد بود.
ضعف اقتصادی و نابودی شرکت‌های تجاری تا چند سال پیش به حدی بود که حتی کوچکترین کالاهای مورد نیاز مردم افغانستان در داخل کشور تولید نمی‌شد و در کنار آن نه از استخراج معادن خبری بود و نه کسی دست به گسترش روابط تجاری با کشورهای دیگر می‌زد.
افغانستان به یکی از کشورهای مصرف‌کننده جهان تبدیل شده بود، اما نیروی‌های کار این کشور در تمام جهان سرگردان یافتن لقمه‌ای نانی بودند.
14 سال کمک‌های خارجی از طریق هوا آمد و از همین راه رفت، یعنی دولت‌های خارجی تنها کمک کاغذی داشتند و اینکه عملاً چقدر به دولت و ملت افغانستان کمک کرده‌اند، کسی اطلاعاتی در دست ندارد، زیرا کمک این کشورها از طریق شرکت‌ها و مؤسسات خود آنان ظاهرا مصرف می‌شد.
اینکه روابط شرکت‌ها با دولت‌های خارجی چگونه بود، نامعلوم است، اما بر اساس اظهارات برخی مسئولان بخشی از کمک‌های خارجی که برای افغانستان از سوی دولت آن کشورها فرستاده می‌شد، دوباره این شرکت‌ها کمک‌هایی که به افغانستانی‌ها صورت گرفته بود را به کشور خود باز می‌گرداند که به این صورت هیچ تأثیری در وضع زندگی مشقت‌بار مردم نداشت.
14 سال گذشته، سال‌های بیم و امید بود و هر روز مردم امیدوار به بهبود وضع اقتصادی خود بودند، اما نه تنها که اقتصاد این کشور بهبود نیافت، بلکه سفره‌های آنان شاهد تغییرات منفی بود که به هیچ صورت پذیرفتنی نبوده و جفای بزرگی در حق آنان شمرده می‌شود.
کمک‌های خارجی که به دولت کابل اختصاص می‌یافت، بیشتر در بخش‌های تأمین بودجه دولت، هزینه و مخارج نیروهای نظامی و همچنین فعالیت‌های حقوق بشری بود، در حالی که نیاز اصلی و مهم مردم نیازهای اقتصادی بود.
در این سال‌ها، به معادن، تجارت و صنعت هیچ توجهی نشد، به همین دلیل اکنون افغانستان قادر به تولید حتی 20 درصد کالاهای مورد نیاز خود نیست و متکی به واردات از کشورهای خارجی است.
اگر کمک‌ها شکل واقعی داشت و بخشی از آن در حوزه معادن، تجارت و صنعت می‌بود، بدون شک 14 سال گذشته سال‌های رُشد اقتصادی و توسعه تجاری می‌بود.
اینک همسایه و دوست دیرینه کشور پا را پیش گذاشته و با آغاز زمامداری دولت وحدت ملی در تلاش برای بهبود وضع اقتصادی خانواده‌ها و دولت کشور شده و نمی‌خواهد دیگر فقر بر خانواده‌ها و دولت کابل حاکم باشد.
به نظر می‌رسد، ایران نمی‌خواهد همانند غربی‌های کمک‌های نقدی و مقطعی به دولت کابل و ملت افغانستان بکند و شاید هم مهم‌ترین دلیل آن نداشتن اثر مطلوب باشد.
کمک‌های مقطعی و نقدی نمی‌تواند ستون‌های اقتصادی یک کشور را بسازد، بلکه همکاری در بخش‌های اقتصادی و تجاری علاوه بر بهبود اقتصاد، زمینه‌های خودکفایی و خودمحوری را فراهم می‌کند و این ایده شاید راهکار همسایه دیرینه افغانستان برای رُشد اقتصادی و توسعه تجارت باشد.
یکی از محورهای اصلی سفرهای اخیر بازرگانان ایران به کابل، سفر وزیر معادن افغانستان به ایران و سایر سفرهای رسمی مقامات 2 کشور گفت‌وگو و یافتن راهکار برای رُشد اقتصادی 2 کشور به‌ویژه افغانستان بوده که بدون شک دریچه امیدواری را در خانه‌های مردم برای تغییر رنگ سفره‌های آنان گشوده است.
همکاری ایران در بخش‌های معادن، تجارت، اقتصاد و آموزش کادر متخصص می‌تواند بهترین کمک به ستون‌های اقتصادی افغانستان به شمار رود، زیرا این موارد علاوه بر بهبود وضع اقتصادی، زمینه‌های خودکفایی و خود محوری را نیز فراهم می‌کند.
در صورتی که این تلاش‌ها نتیجه دهد، ضرورت دارد دولت کابل در راستای همکاری با بازرگانان و سرمایه‌گذاران ایرانی از هیچ تلاشی دریغ نورزیده و در راستای بکارگیری نیرو و کادر متخصصان ایرانی در حوزه‌های تجارت، صنعت و معدن کوتاهی نکند.
وعده و وعیدهای مسئولان تجاری و اقتصادی ایران به افغانستان پیام‌های دوستی را می‌رساند و با عملی شدن آن ایران می‌تواند کمکی را به افغانستان کند که در 14 سال گذشته هیچ جایی در برنامه جهان غرب برای افغانستانی‌ها نداشته است.
نوشته شده توسط مهاجر آنلاین