سفیر افغانستان در تهران در جلسه ای با نمایندگان مهاجرین و دانشجویان گفت: نظر شخصی بنده این است که دولت افغانستان از تمام دانشجویان هزینه‌ای برای صدور پاسپورت الکترونیکی دریافت نکنند، چون‌که دانشجویان سرمایه‌های انسانی افغانستان هستند و کشورها زمانی پیشرفت می‌کنند که سرمایه علمی داشته باشند و از آنان استفاده شود. مادامی که با هزینه خود تحصیل می‌کنند. دولت باید هزینه پاسپورت آنان را بدهد.
به گزارش افغانستان ما، جلسه جمعی از تشکل‌های دانشجویی و اقشار مختلف مهاجرین با حضور سفیر کبیر افغانستان با محوریت پیگیری روند صدور تذکره و هزینه بالای صدور پاسپورت‌های الکترونیکی، عصر روز یکشنبه، ۲۶ سنبله، در سفارت کبرای جمهوری اسلامی افغانستان در تهران برگزار شد.
هزینه‌ی بالای صدور پاسپورت‌های الکترونیکی و عدم عملی‌شدن تخفیف ۵۰ درصدی اعلام شده، گواهی تجرد برای بانوان و تمدید هر ساله‌ی آن، مغایرت اسامی در تذکره و پاسپورت با مدارک هویتی صادره برای مهاجرین، نبود تیم تثبیت هویت اداره ثبت احوال و نفوس، صدور تذکره و پاسپورت‌های الکترونیکی در سایر استان‌ها، مسئله حج مهاجرین، تفاوت هزینه صدور پاسپورت‌های الکترونیکی برای دانشجویان بورسیه و غیر بورسیه، ایجاد بنیاد نخبگان و عدم تخصیص بورسیه‌ها برای دانشجویان افغانستانی مقیم ایران، از جمله مشکلاتی بود که جمعی از نمایندگان مهاجرین و دانشجویان در این جلسه مطرح کردند.
علی‌رضا خاوری، یکی از نمایندگان دانشجویان از مجمع دانشجویان افغانستانی استان قم، در این جلسه ضمن تشکر از پیگیری‌های سفیر کبیر افغانستان و برخی از مهاجرین از داخل در رابطه با صدور تذکره و پاسپورت الکترونیکی، گفت: «مهم‌ترین مسئله، هزینه بالای صدور پاسپورت الکترونیکی برای دانشجویان است.
در ایران بیش از ۱۸ هزار دانشجوی افغانستانی مشغول تحصیل هستند و خیل عظیمی از این عزیزان در کنار تحصیل برای تامین هزینه‌های بالای تحصیل کار می‌کنند، این دانشجویان علی‌رغم این‌که رتبه‌های علمی بسیار خوبی در کانکور ایران کسب می‌کنند، با مشکلاتی همچون پرداخت شهریه‌های میلیونی، عدم بیمه خدمات درمانی، عدم اختصاص وام دانشجویی، عدم اختصاص سهمیه بورسیه از داخل، روبه‌رو هستند و از هیچ جایی حمایت مالی نمی‌شوند و مانند دانشجویان بورسیه و یا دانشجویان ایرانی از تسهیلات مالی و رفاهی بسیار کمی بهره‌مند هستند و با همین شرایط نامطلوب به تحصیل خویش به سختی ادامه می‌دهند.
موضوعی که مطرح است، این است که چرا هزینه صدور پاسپورت‌های الکترونیکی برای دانشجویان بورسیه رایگان و برای غیر بورسیه‌ها که مقیم ایران هستند و از جایی حمایت مالی نمی‌شوند؛ باید مبلغی بیش از ۴۵۰ هزار تومان باشد. در حالی‌که بر اساس ماده ۲۰ قانون پاسپورت افغانستان، مصوب یازدهم ماه سنبله سال ۱۳۹۴، پاسپورت عادی برای اشخاص آتی از طریق ریاست پاسپورت وزارت داخله بدون پرداخت محصول صادر می‌شود؛ در تبصره‌ی یک این ماده آمده‌است: اشخاصی که غرض تحصیل عازم خارج کشور می‌شوند به معرفی رسمی وزارت‌های معارف و تحصیلات عالی و سایر ادارات دولتی یا ارائه‌ی اسناد تحصیلی از نمایندگی‌های سیاسی یا کونسلی کشورها که به تصدیق وزارت خارجه رسیده باشد، صدور پاسپورت به این دانشجویان باید رایگان باشد.
خاوری، افزود: وزیر خارجه و نصیر احمد اندیشه، معین وزارت خارجه نیز وعده تخفیف ۵۰ فیصدی را داده بودند، اما نه تنها این وعده عملی نشده، بلکه برای دانشجویان مقیم ایران که باید در امورشان تسهیل شود؛ از همه گران‌تر و ۱۲۰ دالر است
وی به هزینه زیاد صدور گواهی تجرد برای بانوان اشاره و خواستار کاهش این هزینه شد و در پایان ضمن تشکر از سفیر محترم و هیئت همراه، به تشریح مشکلات صنفی دیگر پرداخت و خواستار رسیدگی بیش‌تر در این مسائل شد و خاطر نشان کرد که جلسات با سفیر کبیر افغانستان، هر سه ماه یک‌بار برگزار شود و اگر لازم باشد نمایندگانی از دانشجویان برای پیگیری این امور از ایران به داخل افغانستان با همکاری سفارت، اعزام شوند تا مشکلات صنفی دانشجویان و مهاجرین پیوسته از طریق وزارت‌خانه‌ها و نمایندگان مجلس در داخل پیگیری شود.
دکتر نصیراحمد نور، سفیر کبیر جمهوری اسلامی افغانستان در تهران، در این جلسه در پاسخ به نمایندگان دانشجویان و اقشار مختلف مهاجرین، گفت: «در افغانستان هزینه صدور پاسپورت‌های الکترونیکی ۵ ساله برای شهروندان افعانستانی مقیم خارج از کشور ۱۲۰ دالر تعیین شده‌است. هزینه اصلی ۲۰ دالر و برای تمدید هر ساله آن ۲۰ دالر پرداخت می‌شود. در واقع ۱۲۰ دالری که دریافت می‌شود جهت سهولت مهاجرین است تا مجبور نباشند هر ساله پاسپورت‌ها را تمدید کنند.»
وی می‌گوید: پیش از این دانشجویان مجبور بودند برای دریافت تذکره و پاسپورت الکترونیکی به افغانستان سفر کنند که این سفر جدا از مسائل امنیتی هزینه‌های زیادی را در بر می‌گرفت، اما حالا این‌گونه نیست و تیم صدور تذکره مستقر شده‌اند و مهاجرین می‌توانند به‌راحتی تذکره خود را با همان هزینه داخل افغانستان دریافت کنند و یکی از سهولت‌هایی که ما در امر صدور تذکره در نظر گرفته‌ایم، هزینه بسیار ناچیز ۵ هزارتومانی آن است.
نصیراحمد نور، افزود: ما برای سهولت بیش‌تر دانشجویان حتی روزهای پنجشنبه که تعطیلی است، تیم صدور تذکره مخصوص دانشجویان فعال نگه‌می‌داریم و دانشجویان می‌توانند در این روز نیز برای دریافت تذکره اقدام کنند.
سفیر کبیر افغانستان، تاکید کرد: درخواست تخفیف ۸۰ درصدی برای دانشجویان غیر بورسیه به مرکز داده شده‌است، ولی هنوز پاسخی دریافت نکرده‌ایم و بنده تمایل دارم که دانشجویان پاسپورت رایگان دریافت کنند. برای والدین تخفیف‌های ۵۰ درصدی اعمال شده‌است. برای اطفال ۲۰ درصد تخفیف اعمال شده و برای معلولین ما درخواست رایگان بودن را داده‌ایم، ولی تخفیف ۵۰ درصدی از داخل به ما اعلام شده‌است و ما در این موارد اختیاری نداریم، اما تلاش می‌کنیم که تخفیف‌های بیش‌تری اعمال شود.
وی افزود: دکتر عبدالله عبدالله، ریاست محترم اجرائیه افغانستان، بر تخفیف‌های ۵۰ درصدی صدور پاسپورت ماشین‌خوان برای مهاجرین اصرار کردند که قابل قدر است، ولی تا زمانی‌که تغییرات رسماً و مکتوبی ابلاغ نشود؛ عملی نمی‌شوند و قانون این‌گونه مسائل را تعیین می‌کند. در افغانستان هیچ مرجعی نیست که یگانه مرجع تصمیم‌گیرنده در همچو مسایل قانونی بوده باشد، زمانی‌که بحث قانون مطرح باشد بایست قانون تعدیل شود.
نصیراحمد نور، می‌گوید: در داخل مرجع صدور پاسپورت وزارت داخله است، یعنی کسانی‌که برای تحصیل عازم خارج از کشور می‌شوند با معرفی رسمی وزارت‌های تحصیلات عالی و وزارت معارف، می توانند پاسپورت رایگان دریافت کنند.
وی تصریح کرد: دولت افغانستان، دولت وابسته به کمک‌های کشورهای دیگر است. توزیع پاسپورت‌ها شامل هزینه‌های بالایی است و هر دولت بر اساس بودجه تعریف شده خود، کار می‌کند. در ایران حدود ۳ میلیون مهاجر وجود دارد که هزینه صدور پاسپورت برای ۳ میلیون نفر از توان دولتی، مثل افغانستان بسیار سنگین است.
سفیر افغانستان در تهران، گفت: نظر شخصی بنده این است که دولت افغانستان از تمام دانشجویان هزینه‌ای برای صدور پاسپورت الکترونیکی دریافت نکنند، چون‌که دانشجویان سرمایه‌های انسانی افغانستان هستند و کشورها زمانی پیشرفت می‌کنند که سرمایه علمی داشته باشند و از آنان استفاده شود. مادامی که با هزینه خود تحصیل می‌کنند. دولت باید هزینه پاسپورت آنان را بدهد.
دکتر نور، در خصوص مسئله حج مهاجرین و چگونگی انتخاب افراد گفت: افراد منتخب از داخل افغانستان و از سوی وزارت امور مهاجرین و وزارت حج انتخاب شدند و سفارت هیچ نقشی در انتخاب آنان نداشت. سال آینده شاهد حضور بیش‌تر مهاجرین خواهیم بود، چون‌که تصمیم گرفته شده برای مهاجرین ایران و پاکستان، سهمیه جداگانه‌ای در نظر گرفته شود. عربستان برای هر کشوری سهمیه‌ای در نظر می‌گیرد و پیش از این مهاجرین هم شامل سهمیه افغانستان می‌شدند و افغانستان بود که تصمیم می‌گرفت چه تعداد از این سهمیه از مهاجرین و از داخل افغانستان باشد.
آقای نور در خصوص درخواست اعزام تیم صدور تذکره و پاسپورت‌های الکترونیکی به استان‌ها، گفت: این موضوع با اداره محترم کل اتباع و مهاجرین خارجی ایران مطرح است و در حال پیگیری هستیم که بتوانیم با همکاری این اداره، در استان‌ها این موضوع را عملی کنیم.
همچنین پیشنهاد داده‌ایم مدت زمان حضور تیم اعزامی صدور تذکره در ایران، یک‌ساله شود، چون‌که ۴۵ روز مدت کمی است و در این مدت کوتاه، امکان انجام تمام کارها برای صدور تذکره برای مهاجرین وجود ندارد.
موضوع دیگر مغایرت نام‌ها در تذکره و پاسپورت‌ها و مدارک هویتی و تحصیلی مهاجرین بود که سفیر کبیر جمهوری اسلامی افغانستان در این خصوص، گفت: خوشبختانه مقامات جمهوری اسلامی ایران در این مورد متفاهم است، قبلا نیز در مراجع مختلف از جمله اداره گذرنامه و معاونت وزیر کشور ایران، آقای ذوالفقاری و اداره اتباع، این موضوع مطرح شده‌است و قول همکاری دادند که پس از صدور اسناد جدید از سوی افغانستان، ما نیز کارت‌های آمایش را بر اساس اسناد جدید که مطابق با تذکره و پاسپورت جدید است؛ تغییر می‌دهیم.
آقای نور، درخصوص گواهی‌های تجرد برای بانوان، گفت: قیمت ارائه انواع خدمات قونسلی از جمله تجرد خط، از داخل ابلاغ می‌شود، اما پیگیر تسهیل در امور بانوان خواهیم بود.
دکتر نصیر احمد نور، در پاسخ یکی از سوال‌کنندگان که در رابطه با عدم نوبت‌دهی و تکمیل ظرفیت برای صدور تذکره در سایت نوبت‌دهی خاطر نشان کرد: با توجه به این‌که تعداد درخواست‌کنندگان بسیار بالا است و ظرفیت ثبت‌نام‌کنندگان پر می‌شود، ما سایت نوبت‌دهی در امر صدور تذکره را هر هفته به‌روز‌رسانی می‌کنیم.
در پایان این جلسه، دکتر نصیراحمد نور، درخواست یک عریضه جامع و مدون در رابطه با تذکره و پاسپورت الکترونیکی به همراه امضا و تائید از سوی تمامی تشکل‌ها و اصناف مهاجرین مقیم ایران داشت تا این عریضه از طریق وی به کابل منتقل شود.
فرهنگ پرس نوشت: سفیر کبیر افغانستان در تهران، می‌خواهد پاسپورت برای دانشجویان و معلولین رایگان باشد. با این منطق که اگر دانشجویان حمایت شوند، آینده‌ی کشور به دست آن‌ها رقم خواهد خورد و حتی مثالی در رابطه با پیشرفت کشور مالزی که ۲۵ درصد از بودجه سالانه‌شان را صرف آموزش و تعلیم می‌کنند.
فریبا قلی زاده- تهران