«سرگذشت زبان فارسی دری» مجموعه‌ای از 11 مقاله به قلم دانشمندان افغانستانی است که به کوشش «رسول رهین» گردآوری و تدوین شده است.
در این مقالات به ریشه‌یابی تاریخی و خاستگاه زبان فارسی دری توجه شده و شیوه گسترش آن مورد بررسی قرار گرفته است.
نویسندگان کتاب سرگذشت زبان فارسی دری، زبان فارسی را یکی دانسته و معتقدند این زبان در ایران با لهجه فارسی ایرانی، در افغانستان با لهجه دری و در تاجیکستان با لهجه تاجیکی رایج است.
تدوین کننده این کتاب در مقدمه آن نوشته است: زبان فارسی دری (زبان خراسانی)، زاده پهلوی اشکانی و زبان اشکانی دنباله زبان اوستایی است، اما اغلب محققان معاصر عقیده دارند که زبان فارسی دری به طور مستقیم از اوستا بر آمده و آنچه را که ما پهلوی اشکانی می‌گوییم، همان زبان فارسی دری است.
مقالات کتاب عبارتند از: «سرگذشت زبان فارسی دری» نوشته «رسول رهین»، «پیشینه تاریخی زبان فارسی دری» نوشته «حسین یمین»، «پیشینه تاریخی زبان (فارسی، دری، تاجیکی) در هزاره سوم میلادی» نوشته «غلام جیلانی داوری»، «خراسان کهن و فرارود؛ مهد پیدایش و پرورش فارسی دری» نوشته «نجم‌الدین کاویانی»، «تیره‌شناسی زبان‌ها و بحثی پیرامون زبان فارسی دری» نوشته «اسدالله حبیب»،«افغانستان گهواره زبان فارسی دری و برخی یادداشت‌های دیگر» نوشته «رازق روئین»، «پیشینه ادب فارسی دری» نوشته «واصف باختری»، «دری یا زبان درباریان» نوشته «عنایت‌الله شهرانی»، «تأثیر زبان و ادب فارسی دری بر عربی» نوشته «محمدرحیم الهام»، «سیر زبان فارسی دری در هند» نوشته «شاه علی‌اکبر شهرستانی» و «گستره زبان فارسی دری در منطقه و جهان» نوشته «گل احمد شیفته».
سرگذشت زبان فارسی دری توسط انتشارات «مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی» در 2000 نسخه در سال 1388 و 284 صفحه در کشور سوئد منتشر شده است.